Ταξίδι Πάνω σε Πεντάγραμμα στις Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας – Ρεπορτάζ στην αθηΝΕΑ
Άρης Γαβριελάτος ǀ Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην αθηΝΕΑ
Οι 7ες Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας ολοκληρώθηκαν αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις και δίνοντας υποσχέσεις για ακόμα πιο όμορφες μουσικές εκδηλώσεις και masterclasses για το 2024. Την καλλιτεχνική –και όχι μόνο– οργάνωση του φεστιβάλ επιμελήθηκαν και φέτος οι μουσικοί Στάθης Γυφτάκης, Ιndira Rahmatulla και Δημήτρης Λάμπος.
Η αθηΝΕΑ ήταν υπερήφανη χορηγός επικοινωνίας και βρέθηκε «εκεί στο νότο» για να απολαύσει μοναδικά έργα και να παρακολουθήσει τους μουσικούς του μέλλοντος να κάνουν τα πρώτα τους βήματα.
Kalamata Festival Orchestra + Joshua Weilerstein
Την Παρασκευή 4 Αυγούστου, η Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου Χορού φιλοξένησε την Kalamata Festival Orchestra. Μια ορχήστρα που δημιουργήθηκε το 2021 και είναι γέννημα-θρέμμα του θεσμού Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας.
Ένα μουσικό σχήμα δυναμικό, διαφορετικό κάθε χρονιά, αφού αποτελείται από φιλοξενούμενους και ντόπιους μουσικούς, συμμετέχοντες στα masterclasses, καθώς και εξωτερικούς συνεργάτες. Τη μικρή –αλλά θαυματουργή– ορχήστρα δωματίου εκείνη τη βραδιά διηύθυνε ο χαρισματικός Joshua Weilerstein, που με τη ζωντάνια, την εκφραστικότητα, τη διάθεση ανακάλυψης αλλά και τη βαθιά γνώση των μουσικών έργων μας πρόσφερε μια υπέροχη μουσική εμπειρία. Μας εντυπωσίασε ο κομψός, ξεκάθαρος, γενναιόδωρος και ενίοτε εκρηκτικός τρόπος με τον οποίο προσέγγισε τις συνθέσεις, καθώς και η «χημεία» του με τους μουσικούς.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε με την ένταση και το ελληνικό ταμπεραμέντο δύο Ελληνικών Χορών του Νίκου Σκαλκώτα. Τον «Κρητικό Χορό» –βασισμένο σε ένα πεντοζάλι, στα χαρακτηριστικά μέτρα του παραδοσιακού «Μες του Μαγιού τις Μυρωδιές»– και τον πασίγνωστο «Κλέφτικο», που με τον συναρπαστικό ρυθμό και την καταιγιστική μελωδία του αποτέλεσε «σήμα κατατεθέν» του Έλληνα συνθέτη.
Στη συνέχεια, ο μαέστρος μας διηγήθηκε την ιστορία της Σπουδής για Ορχήστρα Εγχόρδων του Pavel Haas. Μια σύνθεση που ο Τσέχος συνθέτης έγραψε «κατά παραγγελία» το 1943 (ενώ ήταν κρατούμενος στο στρατόπεδο Τερεζίν μαζί με άλλους Τσεχοεβραίους διανοούμενους), σε μια επιδεικτική προσπάθεια των ναζί να αποδείξουν πως ενδιαφέρονται για τις τέχνες – ένα χρόνο αργότερα τους μετέφεραν στο Άουσβιτς, όπου και τους δολοφόνησαν.
Ένα έργο δυνατό, με έντονο το πνεύμα της «φυγής», που εκφράστηκε μέσα από περιπλεκόμενες φούγκες, θυμωμένους, διασταυρούμενους ρυθμούς αλλά και νοσταλγικά παραδοσιακά τσεχικά μοτίβα.
Ακολούθησε η Σερενάτα για Ορχήστρα Εγχόρδων Οp. 48 του Tchaikovsky. Μια συγκινητική σύνθεση, ευαίσθητη όσο και στιβαρή, περιγραφική, πλούσια σε συναισθήματα, που παρουσιάστηκε άρτια και εμπνευσμένα από την ορχήστρα, η οποία έδειχνε να το καταευχαριστιέται.
Μάλιστα, το δεύτερο μέρος, ένα χαριτωμένο βαλς, διηύθυνε με πολύ όμορφο τρόπο ο Ανδρέας Ασιήκκης, που επιλέχθηκε από το masterclass διεύθυνσης ορχήστρας. Η βραδιά έκλεισε με ένα encore του «Κλέφτικου Χορού» του Νίκου Σκαλκώτα και μάλιστα με τον μαέστρο, πανευτυχή και με απόλυτη εμπιστοσύνη, να έχει «αφήσει» την εκτέλεση, κυριολεκτικά, «στα χέρια» των μουσικών του.
Συναυλία Μαθητών Masterclasses Βιόλας και Βιολοντσέλου
Το Σάββατο 5 Αυγούστου, στο «Στούντιο» του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας, ήταν η σειρά των συμμετεχόντων στα masterclasses βιόλας και βιολοντσέλου να κάνουν τη δική τους συναυλία.
Το bonus της εκδήλωσης ήταν στην αρχή η εμφάνιση της μικρής Anja Rakhmatullaev, που μας ενθουσίασε με τη γλυκιά παρουσία της στη σκηνή, το χαριτωμένο, αψεγάδιαστο για την ηλικία της παίξιμο και την αυθόρμητη παρότρυνσή της «να διασκεδάσουμε με τα κομμάτια της».
Αμέσως μετά, ακούσαμε τρεις σπουδαστές βιολοντσέλου και τρεις σπουδαστές βιόλας, που συμμετείχαν στα masterclasses των Indira Rahmatulla και Ηλία Σδούκου αντίστοιχα.
Νεαρές και νεαροί που με σοβαρότητα αντιμετώπισαν την πρόκληση, παρουσιάζοντας απαιτητικά και τολμηρά έργα των Bach, Lully, Reger, Walton, Debussy, Hindemith, Bartók κ.ά., δίνοντάς μας την ευκαιρία να εστιάσουμε κι εμείς, ως ακροατήριο, στα δύο αυτά λιγότερα δημοφιλή έγχορδα όργανα και το ρεπερτόριό τους.
Όλες και όλοι έβαλαν τα δυνατά τους, με τη Μελίντα Κωνσταντινίδου (βιολοντσέλο), Βασίλη Παπαπαναγιώτου (βιόλα) και Susannah Nieuwenhuizen (βιόλα) να ξεχωρίζουν, κατά τη γνώμη μας.
Συναυλία Καθηγητών Masterclasses Πιάνου, Βιολιού, Βιόλας, Βιoλοντσέλου
Το φινάλε για τις 7ες Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στις 9 το βράδυ, στην Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου, με την τελική συναυλία των καθηγητών των masterclasses.
Η βραδιά άνοιξε με τη Σονάτα για Βιόλα της Rebecca Clarke, όπου η λαμπερή ενέργεια της Αλεξίας Μουζά στο πιάνο «έδεσε» όμορφα με την ήρεμη δύναμη του Ηλία Σδούκου στη βιόλα.
Στη συνέχεια, ο προβολέας έπεσε στην Indira Rahmatulla, που ερμήνευσε υπέροχα την πρωτοποριακή Σουίτα για Solo Βιολοντσέλο Ν. 1, Op. 72 του Benjamin Britten, μια απρόβλεπτη, τολμηρή σύνθεση που ταίριαξε με την εκφραστικότητα και το καθαρό παίξιμο της μουσικού. Μάλιστα, μας εκμυστηρεύτηκε πως αγάπησε πολύ το έργο αυτό, αφού τη συντρόφευσε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης εγκυμοσύνης της.
Τα πλήκτρα πήραν φωτιά, λίγο αργότερα, όταν η Αλεξία Μουζά ερμήνευσε υποδειγματικά, με άποψη, χάρη, δυναμισμό και λυρικότητα τη Σονάτα για Πιάνο Ν. 2, Op. 36 του Sergei Rachmaninoff.
Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με τη Σονάτα για Βιολί Ν. 3, Op. 108 του Johannes Brahms, μια σύνθεση που ο Γερμανός συνθέτης έγραψε στην Ελβετία και περιγράφει με ντελικάτο τρόπο τις βόλτες του στην ύπαιθρο. Ο Felix Froschhammer την ερμήνευσε συναρπαστικά μαζί με την ακούραστη και τόσο ταλαντούχα Αλεξία Μουζά, που κυριολεκτικά «ίδρωσε τη φανέλα» (OK, ένα υπέροχο κόκκινο φόρεμα) και αξίζει ιδιαίτερη μνεία για την παρουσία της σε όλη τη συναυλία.
Ένα encore με τη συμμετοχή και των τεσσάρων θαυμάσιων μουσικών επιβαλλόταν – όπως κι έγινε! Έτσι, η αυλαία του φεστιβάλ έπεσε θριαμβευτικά, με το χαρούμενο Rondo alla Zingarese από το Piano Quartet No. 1 in G minor, Op. 25 του Brahms, που ξεσήκωσε το κοινό και ολοκλήρωσε μια εξαιρετική μουσική εμπειρία.
Όπως είπαν και οι διοργανωτές, αφού μας ευχαρίστησαν, «και τώρα, ας αρχίσουμε να οραματιζόμαστε και να οργανώνουμε τις 8ες Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Καλαμάτας!». Τους το ευχόμαστε ολόψυχα και δίνουμε ραντεβού για του χρόνου!